“Ca dao là lời ru của mẹ, là những bài học đầu đời.” Các em đã bao giờ nghe câu nói này chưa? Văn học dân gian, với kho tàng ca dao, tục ngữ, truyện cổ tích,… phong phú, không chỉ mang giá trị nghệ thuật đặc sắc mà còn chứa đựng tâm hồn, truyền thống văn hóa của dân tộc. Vậy làm thế nào để ôn tập phần văn học dân gian một cách hiệu quả nhất, nhất là khi kỳ thi đang đến gần? Hãy cùng cô tìm hiểu nhé!
Hiểu Rõ Nội Dung, Đặc Trưng Thể Loại Là Bước Đầu Tiên
Để ôn tập tốt, việc đầu tiên các em cần làm là nắm vững kiến thức cơ bản về văn học dân gian.
Cụ thể:
- Định nghĩa: Văn học dân gian là gì? Nguồn gốc, vai trò, ý nghĩa của nó như thế nào?
- Phân loại: Các em cần nắm được các thể loại chính trong văn học dân gian như:
- Tự sự: Truyền thuyết, cổ tích, ngụ ngôn, truyện cười,…
- Trữ tình: Ca dao, tục ngữ, câu đố,…
- Đặc trưng: Mỗi thể loại mang những đặc trưng riêng về nội dung, hình thức nghệ thuật. Ví dụ, truyện cổ tích thường có yếu tố hoang đường, kỳ ảo, kết thúc có hậu; trong khi đó, tục ngữ lại ngắn gọn, súc tích, dễ nhớ, dễ thuộc.
Nắm vững nền tảng kiến thức này sẽ giúp các em dễ dàng tiếp thu và ghi nhớ kiến thức ở các bước tiếp theo.
Phân Tích, So Sánh Giúp Ghi Nhớ Lâu Hơn
Sau khi đã nắm vững kiến thức chung, các em cần đi sâu vào phân tích từng tác phẩm cụ thể.
Ví dụ, khi học về truyện cổ tích “Tấm Cám”:
- Phân tích nội dung: Cốt truyện xoay quanh những xung đột nào? Hình ảnh Tấm Cám mang ý nghĩa gì? Bài học cuộc sống mà truyện truyền tải là gì?
- Phân tích nghệ thuật: Tác giả dân gian đã sử dụng những biện pháp nghệ thuật nào? (lặp lại, phóng đại, đối lập,…) để tạo nên sức hấp dẫn cho câu chuyện?
Bên cạnh việc phân tích, các em có thể so sánh các tác phẩm, thể loại với nhau để thấy được sự giống và khác nhau. Ví dụ, so sánh truyện cổ tích “Tấm Cám” và “Sọ Dừa” để thấy được sự tương đồng về motif “người em út bị ngược đãi” nhưng lại khác nhau về cách giải quyết xung đột, xây dựng hình tượng nhân vật,…
Luyện Tập Thường Xuyên – Chìa Khóa Cho Sự Thành Công
“Văn ôn võ luyện”, việc ôn tập sẽ trở nên vô nghĩa nếu thiếu đi sự luyện tập thường xuyên. Các em có thể áp dụng một số cách sau:
- Làm bài tập: Các em nên chủ động làm các bài tập trong sách giáo khoa, sách bài tập và tìm thêm các tài liệu tham khảo khác.
- Thực hành viết: Viết đoạn văn, bài văn ngắn phân tích tác phẩm, so sánh, đối chiếu các tác phẩm văn học dân gian.
- Thảo luận nhóm: Cùng bạn bè ôn tập, trao đổi, thảo luận về các vấn đề liên quan đến văn học dân gian.
Tìm Niềm Vui Khi Học Văn Học Dân Gian
Nhiều bạn cho rằng văn học dân gian khô khan, khó nhớ. Tuy nhiên, nếu biết cách học, các em sẽ thấy bộ môn này vô cùng thú vị. Hãy thử tưởng tượng mình là những người nông dân xưa, cùng ca hát, kể chuyện, đố vui bằng chính những câu ca dao, tục ngữ, truyện cổ tích,… Các em sẽ thấy văn học dân gian gần gũi và dễ hiểu hơn rất nhiều.
Ngoài ra:
- Các em có thể tìm đọc thêm các câu chuyện, bài viết liên quan đến văn học dân gian để mở rộng kiến thức và thêm yêu thích bộ môn này.
- Tham gia các hoạt động ngoại khóa về văn học dân gian như: diễn kịch, hát chèo, kể chuyện,…
Kết luận
Ôn tập văn học dân gian không khó, chỉ cần các em có phương pháp học tập đúng đắn và sự kiên trì, nhẫn nại. Cô tin rằng với những chia sẻ trên, các em sẽ tự tin hơn khi bước vào kỳ thi sắp tới.
Các em còn thắc mắc gì về cách ôn tập văn học dân gian? Hãy để lại bình luận bên dưới để cô giải đáp nhé! Đừng quên chia sẻ bài viết này đến bạn bè để cùng nhau học tốt môn Văn nào!