Các em học sinh thân mến, hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về ý nghĩa sâu sắc của tác phẩm “Chiếc thuyền ngoài xa” – một trong những truyện ngắn đặc sắc của nhà văn Nguyễn Minh Châu, được sáng tác vào năm 1983 và nằm trong tập truyện cùng tên.
Bức tranh thiên nhiên đẹp và đầy ám ảnh
Có khi nào các em tự hỏi, liệu vẻ đẹp đích thực có phải lúc nào cũng hiển hiện rõ ràng trước mắt chúng ta? Trong “Chiếc thuyền ngoài xa”, Nguyễn Minh Châu đã rất tài tình khi mở đầu tác phẩm bằng một bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp, đầy chất thơ của vùng biển lúc bình minh. Đó là hình ảnh ” chiếc thuyền ngoài xa” ẩn hiện trong màn sương sớm, đẹp như một bức tranh thủy mặc.
Tuy nhiên, ẩn sau vẻ đẹp thơ mộng, lãng mạn ấy lại là một hiện thực tàn khốc, dữ dội của cuộc sống con người. Phải chăng, nhà văn Nguyễn Minh Châu muốn gửi gắm thông điệp gì qua hình ảnh đối lập giữa vẻ đẹp của thiên nhiên và sự thật trần trụi của cuộc sống?.
Bi kịch của người phụ nữ trong xã hội cũ
Tác phẩm “Chiếc thuyền ngoài xa” còn là tiếng nói đầy cảm thông, xót xa của nhà văn đối với bi kịch của người phụ nữ trong xã hội cũ. Nhân vật người đàn bà hàng chài hiện lên với số phận chịu thương, chịu khó nhưng cũng đầy cam chịu.
Ta thấy bà cam chịu trước những trận đòn roi của chồng, cam chịu cuộc sống nghèo khổ, lam lũ. Phải chăng, sự cam chịu của người phụ nữ trong xã hội xưa là do đâu? Nhà văn Nguyễn Minh Châu đã khéo léo lồng ghép những câu hỏi nhức nhối về thân phận con người trong xã hội đương thời.
Sự thức tỉnh của người nghệ sĩ
Nhân vật Phùng – một nghệ sĩ nhiếp ảnh – chính là hiện thân của chính tác giả. Anh đến vùng biển để tìm kiếm một bức ảnh đẹp cho triển lãm. Ban đầu, Phùng say mê trước vẻ đẹp của “chiếc thuyền ngoài xa“, nhưng rồi anh bàng hoàng nhận ra sự thật trần trụi ẩn sau nó.
Sự thức tỉnh của người nghệ sĩ cũng là lời tự vấn của chính tác giả về trách nhiệm của người cầm bút trước những vấn đề của đời sống. Liệu nghệ thuật có thể đứng ngoài cuộc sống, hay phải bắt nguồn từ chính hiện thực, từ những điều gần gũi, bình dị nhất?
Bài học về cách nhìn nhận cuộc sống
Tác phẩm “Chiếc thuyền ngoài xa” mang đến cho chúng ta nhiều bài học sâu sắc, đặc biệt là cách nhìn nhận về cuộc sống. Cuộc sống không chỉ có màu hồng, mà còn ẩn chứa nhiều góc khuất, nhiều mảng tối mà chúng ta cần phải nhận thức rõ.
Qua đó, nhà văn Nguyễn Minh Châu cũng muốn khẳng định rằng: Văn học chân chính phải bắt nguồn từ hiện thực, phải hướng đến con người và vì con người.
Các em có đồng ý với quan điểm đó không? Hãy chia sẻ suy nghĩ của mình về tác phẩm “Chiếc thuyền ngoài xa” ở phần bình luận bên dưới nhé!