Các em học sinh thân mến, hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau đi tìm hiểu về một tác phẩm văn học hiện thực xuất sắc của nhà văn Nam Cao, đó là “Chí Phèo”. Chắc hẳn các em đều ít nhiều nghe đến tên tác phẩm này cũng như nhân vật chính Chí Phèo rồi phải không nào? Vậy tác phẩm “Chí Phèo” của Nam Cao phản ánh vấn đề gì? Hãy cùng cô tìm hiểu nhé!
Bức tranh nông thôn Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám
Tác phẩm “Chí Phèo” được sáng tác năm 1941, là thời điểm xã hội Việt Nam đang chìm đắm trong bóng đêm tối tăm, ngột ngạt của xã hội thực dân nửa phong kiến. Thông qua bút pháp hiện thực sắc bén, Nam Cao đã khắc họa thành công bức tranh nông thôn Việt Nam với đầy rẫy những bất công, những mâu thuẫn gay gắt.
- Sự bần cùng hóa của người nông dân: Các em có thể thấy rõ điều này qua hình ảnh anh canh điền Chí Phèo bị Bá Kiến đẩy vào con đường tha hóa, trở thành con quỷ dữ của làng Vũ Đại. Không chỉ Chí, rất nhiều người nông dân khác cũng phải sống trong cảnh cơ cực, không lối thoát.
- Sự thống trị tàn bạo của tầng lớp thống trị: Bá Kiến là hiện thân của giai cấp địa chủ với bản chất lưu manh, xảo quyệt. Hắn dùng quyền lực và tiền bạc để chà đạp lên người khác, biến họ thành những công cụ phục vụ cho lợi ích cá nhân.
Bi kịch của người nông dân bị tha hóa về nhân phẩm
Hình ảnh Chí Phèo chính là bi kịch của người nông dân bị tha hóa về nhân phẩm. Ban đầu, Chí là một chàng thanh niên hiền lành, chất phác, luôn khao khát một cuộc sống lương thiện. Thế nhưng, chỉ vì sự ghen ghét vô lý của Bá Kiến, Chí đã bị đẩy vào tù, biến thành một con người khác hẳn.
- Từ một người nông dân lương thiện: Chí từng có ước mơ về một mái ấm gia đình với “một gia đình nho nhỏ, chồng cuốc mướn cày thuê, vợ dệt vải. Chúng nó có thể đói rách, nhưng chúng nó sẽ không bao giờ làm những cái cơ sự trộm cắp như tôi”.
- Đến một con quỷ dữ của làng Vũ Đại: Sau khi ra tù, Chí trở nên lầm lì, ác độc, sống bằng nghề rượu chè, cướp bóc. Hắn gây ra nhiều tội ác, khiến người dân trong làng khiếp sợ.
Câu hỏi đặt ra là: Tại sao Chí Phèo lại trở thành con người như vậy? Phải chăng đó là do bản chất hay do hoàn cảnh đã xô đẩy?
Sự thức tỉnh và khát vọng được trở về với lương thiện
Mặc dù bị tha hóa, nhưng sâu thẳm trong con người Chí Phèo vẫn le lói khát vọng được trở về với lương thiện. Điều này được thể hiện rõ nét qua cuộc gặp gỡ định mệnh với Thị Nở – một người phụ nữ dù xấu xí nhưng lại có tấm lòng nhân hậu.
- Tình yêu thương của Thị Nở đã đánh thức phần người lương thiện trong Chí Phèo: Bát cháo hành của Thị Nở như một làn gió mát thổi vào cuộc đời tăm tối của Chí. Lần đầu tiên sau bao nhiêu năm, Chí cảm nhận được sự ấm áp, yêu thương.
- Chí khao khát được làm người lương thiện: Hắn muốn được làm hòa với mọi người, muốn được sống một cuộc sống bình thường.
Tuy nhiên, bi kịch lại một lần nữa ập đến với Chí Phèo. Khi hắn tìm đến Bá Kiến để xin được làm người lương thiện, hắn đã bị Bá Kiến từ chối phũ phàng. Tuyệt vọng, Chí đã giết chết Bá Kiến và tự sát.
Giá trị nhân đạo sâu sắc
“Chí Phèo” là một tác phẩm văn học giàu giá trị nhân đạo. Tác phẩm không chỉ vạch trần bộ mặt tàn ác của xã hội thực dân nửa phong kiến mà còn lên án gay gắt sự thối nát, đồi bại của giai cấp thống trị. Đồng thời, Nam Cao cũng bày tỏ niềm thương cảm sâu sắc cho số phận bi thảm của người nông dân bị tha hóa.
Tác phẩm “Chí Phèo” đã để lại nhiều ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc với những vấn đề nhân sinh mang tính thời đại. Hy vọng qua bài học hôm nay, các em đã hiểu rõ hơn về giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm này. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, các em đừng ngần ngại đặt câu hỏi ở phần bình luận bên dưới nhé!