“Văn học là nhân học”, câu nói của M.Gorky đã khẳng định giá trị của văn học đối với đời sống con người. Học văn giúp chúng ta bồi dưỡng tâm hồn, trau dồi ngôn ngữ và thấu hiểu sâu sắc lịch sử, văn hóa dân tộc. Gần đến kỳ thi, nhiều bạn học sinh băn khoăn không biết ôn tập phần Văn học hiện đại như thế nào cho hiệu quả. Hiểu được điều đó, thầy cô sẽ chia sẻ với các em một số “bí kíp” để chinh phục phần kiến thức quan trọng này.
Nắm Vững Bảng Chốt Kiến Thức – “Kim Chỉ Nam” Cho Mọi Bài Học
Tưởng tượng các em đang lạc trong một khu rừng rộng lớn của tri thức, việc đầu tiên là cần có một tấm bản đồ. Và trong hành trình ôn tập văn học hiện đại, “tấm bản đồ” ấy chính là bảng chốt kiến thức.
Vậy bảng chốt kiến thức gồm những gì?
- Sơ đồ giai đoạn: Giúp các em hình dung một cách tổng quát về các giai đoạn văn học, từ đó có cái nhìn hệ thống về các tác giả, tác phẩm.
- Bảng thống kê: Gồm những nội dung chính yếu nhất về tác giả, tác phẩm, phong cách nghệ thuật… được trình bày cô đọng, súc tích, dễ nhớ.
Lợi ích khi sử dụng bảng chốt kiến thức:
- Hệ thống hóa kiến thức: Thay vì ghi nhớ một cách rời rạc, các em sẽ liên kết các tác giả, tác phẩm theo dòng lịch sử, dòng văn học.
- Dễ dàng ghi nhớ: Kiến thức được chọn lọc, cô đọng giúp các em học thuộc nhanh và nhớ lâu hơn.
- Tiết kiệm thời gian ôn tập: Chỉ cần nhìn vào bảng, các em có thể bao quát được toàn bộ nội dung trọng tâm cần học.
Ví dụ về bảng chốt kiến thức:
| Tác giả | Tác phẩm tiêu biểu | Phong cách nghệ thuật |
|---|---|---|
| Nam Cao | Chí Phèo, Đời thừa, Lão Hạc | Hiện thực phê phán, tâm lý nhân vật |
| Ngô Tất Tố | Tắt đèn | Hiện thực tố cáo |
| Xuân Diệu | Thơ thơ, Gửi hương cho gió | Lãng mạn, mới mẻ, cá tính |
Lưu ý: Các em nên tự tay tạo cho mình một bảng chốt kiến thức. Quá trình tự mình tổng hợp, chọn lọc kiến thức sẽ giúp các em ghi nhớ tốt hơn rất nhiều.
“Thấm Nhuần Tư Tưởng” – Phân Tích Tác Phẩm Dưới Góc Nhìn Mới
Đã bao giờ các em đọc một tác phẩm văn học và tự hỏi: “Tác giả muốn gửi gắm điều gì qua tác phẩm này?” Việc nắm được tư tưởng của tác phẩm là chìa khóa giúp các em hiểu sâu sắc và cảm nhận trọn vẹn giá trị nội dung của nó.
Làm thế nào để phân tích tư tưởng của tác phẩm?
- Xuất phát từ hoàn cảnh sáng tác: Mỗi tác phẩm văn học đều ra đời trong một bối cảnh lịch sử – xã hội nhất định. Việc tìm hiểu bối cảnh sẽ giúp các em hiểu rõ hơn về động lực sáng tác cũng như tư tưởng mà tác giả muốn truyền tải.
- Phân tích các chi tiết nghệ thuật: Ngôn ngữ, hình ảnh, biểu tượng, nhân vật, cốt truyện… đều là những “vật liệu” mà tác giả sử dụng để thể hiện tư tưởng của mình. Hãy chú ý phân tích, liên kết các chi tiết này để rút ra thông điệp của tác phẩm.
- Liên hệ với thực tiễn: Một tác phẩm văn học có giá trị là tác phẩm mang tính nhân văn sâu sắc, có thể lay động trái tim người đọc ở mọi thời đại. Hãy thử liên hệ nội dung tác phẩm với những vấn đề của xã hội hiện tại để thấy được giá trị và ý nghĩa của nó.
Ví dụ:
Khi phân tích truyện ngắn ” Chí Phèo” của Nam Cao, các em cần nắm được bối cảnh xã hội Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám – một xã hội ngột ngạt, đen tối, đầy rẫy bất công. Từ đó, ta thấy được tiếng kêu ai oán, khát khao được sống lương thiện của Chí Phèo chính là tiếng nói tố cáo mạnh mẽ về tội ác của xã hội đương thời.
Luyện Đề – “Vũ Khí Bí Mật” Giúp Các Em Tự Tin Bước Vào Phòng Thi
Sau khi đã trang bị đầy đủ kiến thức và kỹ năng, các em cần phải luyện tập thường xuyên để nâng cao khả năng vận dụng. Luyện đề chính là “vũ khí bí mật” giúp các em tự tin bước vào phòng thi.
Lợi ích khi luyện đề:
- Làm quen với cấu trúc đề thi: Giúp các em không bị bỡ ngỡ, lo lắng khi bước vào phòng thi.
- Nâng cao kỹ năng làm bài: Rèn luyện kỹ năng phân tích, lập luận, diễn đạt…
- Ôn tập và củng cố kiến thức: Trong quá trình làm bài, các em sẽ phát hiện ra những phần kiến thức còn hổng để bổ sung kịp thời.
Lưu ý khi luyện đề:
- Chọn đề phù hợp với trình độ: Không nên chọn đề quá khó hoặc quá dễ so với năng lực của bản thân.
- Bấm thời gian làm bài: Giúp các em rèn luyện khả năng quản lý thời gian hiệu quả.
- Tự đánh giá bài làm: Sau khi hoàn thành bài, các em nên tự chấm điểm và phân tích những điểm mạnh, điểm yếu để rút kinh nghiệm cho lần sau.
Kết luận
Ôn tập văn học hiện đại không phải là “học thuộc lòng” mà là cảm nhận và thấu hiểu. Hãy để tình yêu văn học thắp sáng cho các em trên con đường chinh phục kiến thức bổ ích này. Chúc các em ôn tập hiệu quả và đạt kết quả cao trong kỳ thi sắp tới!
Các em có bất kỳ thắc mắc nào về cách ôn tập hay muốn tìm hiểu thêm về tác phẩm, tác giả nào trong chương trình Văn học hiện đại, hãy để lại bình luận bên dưới để thầy cô giải đáp nhé!